Wysyłamy już w 24h
Dostawa gratis od 250zł
Aminokwasy
Aminokwasy są składnikiem białek budujących tkankę mięśniową, regulują procesy metaboliczne, uczestniczą w produkcji enzymów, hormonów i neuroprzekaźników. Część z nich wytwarzana jest przez organizm samodzielnie, inne muszą być dostarczane do niego z pożywieniem. O ich właściwy poziom można zadbać również z suplementami diety. BCAA, czyli aminokwasy rozgałęzione, L-arginina czy L-glutamina – to dobry wybór nie tylko dla sportowców, ale też dla osób z chorobami serca, nadciśnieniem, obniżoną odpornością. Uzupełnij swoją dietę o niezbędne aminokwasy już dziś!
Aminokwasy – rodzaje i zastosowanie
Aminokwasy są bardzo ważnymi składnikami dla organizmu człowieka. Grupa ta zawiera wiele związków, które dzielone są na różne kategorie, między innymi egzogenne i endogenne, białkowe i niebiałkowe. Czym są aminokwasy? Jakie są ich główne funkcje? Kiedy warto je suplementować?
Co to są aminokwasy?
Aminokwasami, także kwasami aminowymi, nazywa się rodzaj związków organicznych zawierających w swoim składzie dwie grupy – zasadową grupę aminową oraz kwasową grupę karboksylową albo inną grupę kwasową w szerszym rozumieniu.
Aminokwasy są związkami budującymi białka, które są jednym z głównych składników odżywczych w diecie człowieka.
Aminokwasy – podział
Aminokwasy dzielone są na różne kategorie w zależności od ich budowy oraz pochodzenia.
Najczęstszy podział aminokwasów wyróżnia aminokwasy egzogenne, czyli te, które nie mogą być samodzielne produkowane przez organizm człowieka, a także aminokwasy endogenne, które mogą być przez niego syntetyzowane.
Aminokwasy egzogenne, czyli takie, które nie są produkowane przez ludzki organizm i muszą być dostarczane wraz z dietą albo suplementami diety, to głównie:
Aminokwasy endogenne, czyli samodzielnie produkowane przez organizm człowieka, to:
- Alanina,
- Asparagina,
- Kwas asparaginowy,
- Kwas glutaminowy.
Wyróżnia się także grupę aminokwasów endogennych warunkowo niezbędnych, które produkowane są przez organizm z dostępnych aminokwasów o charakterze prekursorów. Zaliczane są do niej:
Jakie są źródła aminokwasów?
Aminokwasy są obecne w różnych produktach, zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego.
Do najlepszych źródeł aminokwasów zaliczane są produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym mięso, ryby, mleko oraz nabiał, jajka.
Roślinnymi źródłami aminokwasów są przede wszystkim strączki, na przykład fasola, groch, soczewica, soja, ciecierzyca, a także orzechy, ziarna, kasze.
Zbilansowana dieta powinna zawierać zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego, co pozwala na uzyskanie wszystkich niezbędnych aminokwasów.
Aminokwasy – właściwości
Aminokwasy są bardzo ważne dla zdrowia człowieka, a ich braki mogą powodować pojawienie się poważnych skutków ubocznych.
Główne funkcje aminokwasów to:
- Alanina – uczestniczy w przemianach energetycznych, wspiera układ odpornościowy i nerwowy.
- Arginina – uczestniczy w syntezie tlenku azotu (II), który ma duże znaczenie dla działania naczyń krwionośnych. Wspomaga aktywność fizyczną i pracę mózgu.
- Asparagina – wspiera działanie wątroby, a także uczestniczy w procesach syntezy glikoprotein.
- Cysteina – wchodzi w skład glutationu i cystyny, a także jest niezbędna do wytwarzania tauryny. Wspiera odporność i budowę komórek włosów, skóry i paznokci.
- Fenyloalanina – uczestniczy w produkcji tyrozyny oraz adrenaliny.
- Glicyna – jest istotna dla syntezy hemoglobiny oraz materiału genetycznego.
- Glutamina – wzmacnia układ odpornościowy i jest ważna dla błon śluzowych. Uczestniczy w przemianach metabolicznych w mózgu i nerkach.
- Histydyna – niezbędna w okresie wzrostu, uczestniczy w produkcji enzymów, hemoglobiny, a także wspomaga pracę układu odpornościowego.
- Izoleucyna – również uczestniczy w budowie mięśni i wspomaga regenerację organizmu. Reguluje poziom cukru we krwi.
- Kwas asparaginowy – jest istotny dla układu odpornościowego oraz układu nerwowego, a także uczestniczy w cyklu Krebsa, który ma duże znaczenie dla przemian na poziomie metabolicznym i energetycznym.
- Kwas glutaminowy – ważny dla układu nerwowego oraz metabolizmu węglowodanów.
- Leucyna – jest bardzo ważna dla kości i mięśni, a także pomaga w utrzymaniu prawidłowego poziomu cukru we krwi i wspomaga utratę tkanki tłuszczowej.
- Lizyna – jest niezbędna w procesach produkcji hormonów, enzymów, wspomaga wchłanianie wapnia i może redukować ryzyko osteoporozy. Także reguluje metabolizm tłuszczów.
- Metionina – jest kluczowa dla wzrostu i metabolizmu tłuszczów. Jest niezbędna do produkcji choliny i kreatyny.
- Prolina – wspomaga odporność organizmu, serce i naczynia krwionośne.
- Seryna – uczestniczy w produkcji związków niezbędnych dla DNA, a także w trawieniu białek. Jest ważnym prekursorem innych aminokwasów.
- Treonina – wspiera pracę wielu układów, w tym nerwowego, odpornościowego, krążeniowego, a także wspomaga budowę kości i zębów oraz działanie wątroby.
- Tryptofan – uczestniczy w produkcji witaminy PP, jest ważny dla produkcji neuroprzekaźników, krwi, a także wspiera działanie układu nerwowego.
- Tyrozyna – kluczowa dla syntezy hormonów tarczycowych oraz nadnerczowych. Wspomaga także produkcję neuroprzekaźników.
- Walina – jest ważna dla budowy mięśni i wspomaga wytrzymałość. Ma duże znaczenie dla sportowców.
Kiedy suplementować aminokwasy?
W razie konieczności możliwe jest suplementowanie aminokwasów z wykorzystaniem suplementów diety zawierających te związki.
Suplementacja jest ważna szczególnie w przypadku diet eliminujących źródła białek zwierzęcych, a także w okresach zwiększonego zapotrzebowania na aminokwasy.
Zastosowanie aminokwasów w formie suplementów zalecane jest też u sportowców, osób w trakcie rekonwalescencji, w ramach profilaktyki schorzeń układu krążeniowego i nerwowego.
Źródła:
1. https://pl.wikipedia.org/wiki/Aminokwasy
2. Normy żywienia dla populacji Polski, pod red. Mirosława Jarosza, Instytut Żywności i Żywienia.
Sprawdź również
Zawsze darmowa przesyłka oraz darmowe zwroty
Na terenie Polski dla każdego zamówienia powyżej 250 zł