Enzymy Trawienne

Enzymy trawienne - informacje

Enzymy pełnią bardzo ważną funkcję w procesach trawienia, a ich niedobór może spowodować problemy z działaniem układu pokarmowego. Które narządy produkują enzymy trawienne? Jak zadbać o ich odpowiednią ilość?

Co to są enzymy trawienne?

Enzymami trawiennymi nazywa się grupę enzymów wytwarzanych przez układ pokarmowy. Są to przede wszystkim enzymy hydrolityczne, czyli hydrolazy, które działają w środowisku wodnym.

Za ich pomocą odbywa się szybszy rozkład złożonych związków do prostszych cząsteczek. Dochodzi wtedy do łatwiejszego przyswajania składników odżywczych z pożywienia.

Do grupy enzymów trawiennych zaliczane są enzymy pochodzenia zwierzęcego, w tym produkowane przez organizm człowieka, enzymy roślinne, a także enzymy pozyskiwane z grzybów, drożdży i bakterii.

Enzymy trawienne – rodzaje

Wyróżnia się różne grupy enzymów trawiennych w zależności od ich działania:

• Peptydazy – enzymy odpowiadające za rozkład wiązań peptydowych w białkach, zaliczane są do proteaz, czyli enzymów proteolitycznych. W ich skład wchodzą także bromelaina, papaina oraz nattokinaza.
• Amylazy – enzymy rozkładające wiązania glikozydowe w węglowodanach. Obejmują również laktazę, która odpowiedzialna jest za trawienie mleka.
• Lipazy – enzymy służące do rozkładu wiązań estrowych w tłuszczach.
• Nukleazy – enzymy służące do rozkładania kwasów nukleinowych, które oddziałują na kwasy rybonukleinowe (RNA) i na kwas deoksyrybonukleinowy (DNA).

Jakie narządy produkują enzymy trawienne?

Proces trawienia jest wieloetapowy. Uczestniczą w nim różne narządy wydzielające enzymy, które kolejnymi etapami rozkładają składniki odżywcze. Proces ten rozpoczyna się już w jamie ustnej podczas przeżuwania pożywienia, a następnie ma miejsce w żołądku poprzez soki żołądkowe oraz w jelitach za pomocą soków trzustkowych i jelitowych.

Podział enzymów ze względu na miejsce ich działania:

• Enzymy trawienne jamy ustnej – amylaza ślinowa, lizozym.
• Enzymy trawienne żołądka – pepsyna, podpuszczka, lipaza żołądkowa.
• Enzymy trawienne trzustki – lipaza trzustkowa, amylaza trzustkowa, trypsyna, chymotrypsyna, karboksypeptydazy, elastaza, nukleazy trzustkowe.
• Enzymy trawienne jelit – maltaza, laktaza, sacharaza, karboksypeptydazy, aminopeptydazy, nukleotydazy i fosfatazy.

Wyróżnia się także roślinne enzymy trawienne, do których zaliczają się głównie bromelaina pochodząca z ananasa i papaina z papai, czyli melonowca właściwego. Szczególnym typem enzymu trawiennego jest także nattokinaza, która pozyskiwana jest z potrawy natto ze sfermentowanej soi.

Działanie enzymów trawiennych

Organizm człowieka produkuje enzymy niezbędne do trawienia różnych składników odżywczych.

Enzymy trawienne pełnią rozmaite funkcje:

• Dbają o poprawne działanie układu pokarmowego,
• Odpowiadają za rozkładanie spożywanych pokarmów,
• Wspomagają procesy metaboliczne, czyli przemianę materii,
• Ułatwiają wchłanianie składników odżywczych w układzie pokarmowym.

Niedobór enzymów trawiennych

Niewłaściwa ilość enzymów trawiennych może spowodować pojawienie się niepożądanych objawów, które z czasem mogą wywołać nieprawidłowe funkcjonowanie całego organizmu.

Do niedoboru enzymów trawiennych dochodzi często u osób z nieprawidłową dietą, seniorów, osób zestresowanych, z chorobami układu pokarmowego.

Objawy niedoboru enzymów trawiennych:

• Częste zaparcia,
• Wzdęcia,
• Biegunki,
• Bóle brzucha,
• Nudności,
• Uczucie przepełnienia,
• Refluks żołądkowo-przełykowy,
• Niestrawność.

Enzymy trawienne - zamów online

Jak uzupełnić enzymy trawienne?

Gdy dochodzi do niedoboru enzymów trawiennych, najważniejsze jest uzupełnienie ich poziomu. Jak odbudować enzymy trawienne?

By zwiększyć ilość wydzielanych enzymów trawiennych, należy zadbać o zbilansowaną dietę. Wskazane jest jedzenie produktów nieprzetworzonych, bogatych w błonnik i probiotyki, które korzystnie wpływają na trawienie. Należy unikać produktów wysokoprzetworzonych, fast-foodów, słodyczy, potraw smażonych, które są ciężkostrawne.

Enzymy na trawienie - suplementy

Dodatkowym wsparciem są suplementy diety zawierające naturalne enzymy trawienne, które dostarczają je bezpośrednio do układu pokarmowego, gdzie wspomagają procesy trawienia pokarmów. W sprzedaży dostępne są preparaty zawierające różne rodzaje enzymów, także w formie złożonych kompleksów, które umożliwiają trawienie wielu typów substancji odżywczych.

Już jednorazowe zastosowanie preparatu z enzymami trawiennymi pozwala na poprawę samopoczucia. Systematyczne zażywanie enzymów wspierających trawienie pomaga w uzyskaniu długotrwałych efektów w zapobieganiu nieprzyjemnym dolegliwościom ze strony układu pokarmowego.

Gdzie kupić naturalne enzymy trawienne?

Preparaty zawierające enzymy trawienne są obecnie oferowane w wielu sklepach. Można zakupić je w aptekach, zielarniach oraz w innych punktach oferujących suplementy diety i zdrową żywność.

W zależności od rodzaju preparatu koszt jego zakupu wynosi od 45 do 60 złotych za 90-100 kapsułek, co pozwala na prowadzenie suplementacji przez okres około 3 miesięcy.

Które enzymy trawienne wybrać?

W sprzedaży dostępne są różne rodzaje enzymów trawiennych w formie suplementów diety. Które wybrać?

Wśród rekomendowanych suplementów znajdują się:

• Bromelaina Aliness 500 mg/Papaina 200 mg 100 kaps. – preparat zawierający bromelainę z ananasa i papainę pozyskiwaną z melonowca właściwego, czyli papai. Są to enzymy proteolityczne, które wspomagają trawienie aminokwasów.
• Multi Enzyme Complex PRO Aliness – suplement zawierający grupę roślinnych enzymów trawiennych jak amylaza, proteaza, celulaza, lipaza, laktaza, beta-glukan, bromelaina, a także składniki Fibregum, Lactowise i Lactospore. Ma wszechstronne zastosowanie we wspieraniu trawienia.
• Enzyme Complex PRO Aliness - suplement bazujący na roślinnych enzymach trawiennych w formie kompleksu Digezyme, do którego zaliczają się amylaza, laktaza, proteaza, celulaza, lipaza. Dodatkowo zawiera składniki Fibregum i Lactowise.

Osoby, które prowadzą dietę wegetariańską i wegańską, powinny wybierać preparaty, które są wolne od składników odzwierzęcych. Zaliczają się do nich również suplementy diety ALINESS.

Źródła:
1. Biologia. Fizjologia zwierząt z elementami fizjologii człowieka, Barbara Bukała, Wydawnictwo Szkolne Omega, Kraków, 2005, s. 161–164.
2. Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny, 2020.