Gotu Kola

Gotu kola - informacje

Jest bardzo ważnym ziołem w medycynie chińskiej i indyjskiej, które ma szerokie spektrum zastosowań. Teraz coraz częściej stosowana jest w naturoterapiach w krajach zachodnich jako adaptogen, czyli substancja wspomagająca działanie układu nerwowego. Czym jest wąkrotka azjatycka, czyli Gotu kola? Jakie ma właściwości prozdrowotne? Ile dziennie należy jej spożywać, by uzyskać pożądane efekty?

Co to jest?

Wąkrotka lub wąkrota azjatycka (Centella asiatica) jest wieloletnią rośliną wchodzącą w skład rodziny selerowatych (Apiaceae). Naturalnie spotykana jest w klimacie tropikalnym i subtropikalnym, głównie na wilgotnych stanowiskach – nad rzekami, jeziorami, na podmokłych łąkach.

Gotu kola ma postać niskiej rośliny o cienkich, płożących łodygach. Jej liście mają zaokrąglony, nerkowaty kształt i są ząbkowane na brzegach. Wydaje kwiaty w formie baldachów o kolorach białych oraz z czerwonym i różowym wybarwieniem.

W Azji Gotu kola od wieków znana jest ze swoich leczniczych właściwości, dlatego jest jedną z roślin powszechnie używanych w medycynie chińskiej oraz w indyjskiej medycynie ajurwedyjskiej. Stosowana jest na różne dolegliwości, między innymi w celu wsparcia działania układu nerwowego, pokarmowego, krążeniowego, w cukrzycy, na skórę, dlatego uznawana jest za wszechstronne panaceum.

Wąkrotka azjatycka – inne nazwy:

• Gotu kola
• Saraswati
• Manimuni
• Karivana

Składniki aktywne

Głównym surowcem leczniczym, który pozyskiwany jest z wąkroty azjatyckiej, są jej liście, jednak używa się również całej rośliny wraz z jej korzeniami. Obecnie wąkrota azjatycka dostępna jest w formie suplementów diety – jako kapsułki zawierające ekstrakt, co ułatwia jej stosowanie.

W Gotu kola znajduje się wiele wartościowych substancji aktywnych:

• Zespół związków triterpenowych – triterpenoidy jak pochodne ursanu, czyli kwas azjatykowy i madekasowy wraz z ich estrami cukrowymi oraz pochodne oleananu, czyli kwas terminolowy i azjatykozyd B,
• Flawonoidy – kwercetyna, kemferol,
• Glicerydy kwasów tłuszczowych – olejowy, palmitynowy, stearynowy, linolowy, linolenowy i inne,
• Kwasy organiczne – kwas rozmarynowy,
• Cukry,
• Aminokwasy,
• Garbniki,
• Olejek eteryczny.

Najcenniejszymi składnikami wąkroty azjatyckiej są triterpenoidy, w tym azjatykozydy, które wykazują wielokierunkowe działanie biologiczne, a także antyoksydanty o właściwościach przeciwutleniających.

Właściwości

Liczne właściwości lecznicze Centella asiatica powodują, że roślina ta używana jest w wielu terapiach. Czy warto ją stosować?

Prozdrowotne działanie Gotu kola zostało udowodnione naukowo, co powoduje, że jest ona obecnie coraz częściej polecana jako naturalne wsparcie w leczeniu dolegliwości. Potwierdzają to także liczne pozytywne opinie na temat preparatów z tą rośliną.

Gotu kola – właściwości lecznicze:

• Antyoksydacyjne,
• Przeciwzapalne,
• Antynowotworowe,
• Przeciwbólowe,
• Przeciwdrgawkowe,
• Neuroprotekcyjne,
• Anksjolityczne – przeciwlękowe,
• Antydepresyjne,
• Uspokajające,
• Kardioprotekcyjne,
• Zmniejszające ciśnienie,
• Hepatoprotekcyjne,
• Odchudzające,
• Regenerujące i oczyszczające skórę,
• Przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze.

Sprawdź naturalne preparaty z gotu kolą

Na co pomaga?

Zastosowanie Gotu kola jest bardzo szerokie, dlatego roślina ta używana jest w celu zapobiegania i w kuracji różnych schorzeń. Kiedy warto zażywać preparaty z wąkrotką azjatycką?

Pamięć i koncentracja

Regularne stosowanie preparatów z Centella asiatica usprawnia procesy zachodzące w mózgu, a dzięki temu wspomaga pamięć i koncentrację. Właśnie dlatego są one polecane dla studentów, osób pracujących umysłowo, a także dla seniorów.

Stres

Jako adaptogen wąkrota pomaga w przypadku nadmiernego stresu. Łagodzi objawy stresowe jak zdenerwowanie, potliwość, przyspieszone bicie serca, a także zwiększa odporność na stres, dlatego rekomendowana jest osobom, które są na niego często narażone.

Nerwica

Dzięki swoim uspokajającym właściwościom pomaga osobom znerwicowanym. Zmniejsza symptomy nerwicy, w tym nadmierne zdenerwowanie, zaburzenia lękowe.

Depresja

Gotu kola coraz częściej opisywana jest jako naturalny środek antydepresyjny. Badania wykazały, że ma ona działanie analogiczne jak lek psychotropowy diazepam. Jej adaptogenne właściwości pomagają w poprawie samopoczucia u osób z depresją.

Autyzm

Zauważane pozytywne działanie wąkroty dotyczy również osób z zaburzeniami autystycznymi. Suplementy diety z ekstraktem z tej rośliny zmniejszają objawy u osób z autyzmem przez wsparcie działania mózgu.

Sen

Uspokajające działanie rośliny wynikające z obecności glikozydów jak bramozyd i braminozyd pomaga osobom z bezsennością. Stopniowo zmniejsza trudności z zasypianiem i poprawia jakość snu.

Choroby Parkinsona i Alzheimera

Neuroprotekcyjne działanie Gotu kola zmniejsza ryzyko rozwoju chorób neurodegeneracyjnych jak choroby Parkinsona i Alzheimera. Poprzez podwyższenie poziomu acetylocholiny wspomaga ona także ich leczenie.

Krążenie

Gotu kola pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy. Powoduje większą elastyczność i napięcie naczyń krwionośnych, działa ochronnie na ich śródbłonek, zmniejsza ich przepuszczalność, a także wykazuje działanie antyagregacyjne – przeciwzakrzepowe. Dzięki temu obniża ciśnienie tętnicze krwi i chroni serce przed chorobą niedokrwienną.

Żylaki

Dobroczynne działanie wąkroty na układ krwionośny powoduje, że jest ona polecana osobom z żylakami, które są wynikiem przewlekłej niewydolności żylnej w kończynach dolnych.

Hemoroidy

Stosowanie Gotu kola polecane jest także osobom, u których występują hemoroidy – guzki krwawnicze odbytu. Łagodzi dolegliwości i zmniejsza ryzyko tworzenia się nowych zmian.

Nowotwory

Pojawiają się badania naukowe wskazujące, że wąkrota azjatycka pomaga w zapobieganiu i leczeniu nowotworów. Dotychczas zbadano jej antynowotworowe działanie pod kątem raka piersi u kobiet oraz czerniaka u myszy.

Stawy

Przeciwzapalne działanie Gotu kola widoczne jest głównie w oddziaływaniu tej rośliny na stawy. Wspiera produkcję kolagenu, mikrokrążenie i łagodzi stany zapalne, które towarzyszą zwyrodnieniom stawów, RZS – reumatoidalnemu zapaleniu stawów.

Cukrzyca

W naturalnej medycynie azjatyckiej wąkrota używana jest jako wsparcie w leczeniu cukrzycy. Pomaga w stabilizowaniu poziomu glukozy we krwi, zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Mogą stosować ją diabetycy i osoby narażone na cukrzycę.

Układ pokarmowy

Tradycyjnie Gotu kola używana jest w bólach brzucha, niestrawności, biegunkach, by poprawić pracę układu trawiennego – żołądka, jelit. Wyciąg z wąkroty rekomendowany jest też na wrzody żołądka.

Borelioza

Centella asiatica jest jedną z roślin używanych w protokołach leczenia boreliozy z użyciem ziół. Zmniejsza dolegliwości neurologiczne, w tym zaburzenia pamięci, koncentracji, tzw. mgłę umysłową.

Tarczyca

Wąkrota polecana jest jako zioło wspierające działanie tarczycy, także w przypadku Hashimoto. Poprawia procesy myślowe, zmniejsza stany depresyjne, obniża zmęczenie, wspomaga krążenie i przyspiesza przemianę materii.

Skóra, włosy i paznokcie

Według indyjskiej Ajurwedy Gotu kola używana jest jako wsparcie dla skóry i jej przydatków – włosów, paznokci. Ma pomagać w przypadku łuszczycy, zmniejsza pękanie naczynek krwionośnych, ma działanie przeciwstarzeniowe dzięki licznym antyoksydantom.

Rany i blizny

Gotu kola używana jest też w leczeniu ran i blizn na skórze. Zawarte w tej roślinie składniki stymulują powstawanie kolagenu oraz fibroblastów – nowych komórek skórnych.

Infekcje bakteryjne i grzybicze Roślina ta dzięki swoim składnikom aktywnym, zwłaszcza olejkowi eterycznemu, zwalcza wybrane szczepy bakterii oraz grzybów. Najlepsze efekty zaobserwowano w przypadku bakterii Escherichia coli, gronkowca złocistego oraz grzybów Aspergillus niger.

Libido

Wąkrota azjatycka używana jest także w celu poprawy libido. Dodaje energii, zmniejsza stres, wspomaga działanie układu krążenia, co ma duże znaczenie dla męskiej potencji.

Dawkowanie

Dawkowanie zależne jest od postaci, w jakiej przyjmowana jest wąkrota azjatycka. Ile mg dziennie stosować?

Zalecane dawkowanie ekstraktu z wąkroty azjatyckiej w suplementach diety wynosi najczęściej 400 mg dziennie. Gdy stosowana jest jako sproszkowane ziele, zaleca się 1-2 g dwa razy dziennie.

Jak stosować?

Właściwe stosowanie suplementów diety z Gotu kola pozwala na uzyskanie najlepszych efektów. Jak z nich korzystać?

Zasady suplementacji:

• Kiedy stosować? Nie ma potrzeby stosowania na czczo. Kapsułki zażywa się w trakcie albo po posiłku, popijając szklanką wody.
• Rano czy wieczorem? Termin przyjęcia suplementu nie ma znaczenia.
• Po jakim czasie działa? Pierwsze efekty widoczne są po 1-3 miesiącach regularnego zażywania.
• Jak długo stosować? Suplementy z wąkrotą mogą być używane długotrwale. Badania na uczestnikach stosujących je ponad 12 miesięcy nie wykazały znacznych skutków ubocznych.
• Z czym łączyć? Adaptogen jak Gotu kola może być też łączony z innymi adaptogenami jak Brahmi, czyli bakopa drobnolistna (Bacopa Monnieri), Rhodiola rosea, czyli różeniec górski.
• Czy wpływa na antykoncepcję? Stosownie Gotu kola nie wpływa na skuteczność antykoncepcji.
• Czy można pić alkohol? Nie zaleca się łączenia preparatów z Centella asiatica z alkoholem.

Przeciwwskazania

Wąkrotka azjatycka jest dobrze tolerowana. Zaleca się jednak zachować ostrożność podczas jej stosowania w okresie zaburzeń pracy wątroby.

Ze względu na brak przeprowadzonych badań stosowanie preparatów z Gotu kola nie jest wskazane u kobiet w ciąży oraz w trakcie karmienia piersią, a także u dzieci.

Skutki uboczne

W badaniach nad wąkrotą azjatycką zauważono nieznaczne efekty uboczne, które dotyczyły głównie zaburzeń gastrycznych i rekcji uczuleniowych. U większości badanych osób zażywających suplementy z Gotu kola w okresie 12 miesięcy nie odnotowano działań niepożądanych.

Gdzie kupić?

Preparaty z Centella asiatica dostępne są w sklepach oferujących naturalne suplementy diety, w zielarniach oraz w aptekach. Można zamawiać je również internecie.

Gotu kola - zamów online

Cena

Za suplementy diety z Gotu kola należy zapłacić najczęściej około 60 złotych za 100 kapsułek, czyli za 3-miesięczną kurację.

Który najlepszy?

W sprzedaży można znaleźć różne suplementy diety zawierające ekstrakt z wąkroty azjatyckiej. Jak wybrać odpowiedni preparat?

Warto zdecydować się na środki standaryzowane, zawierające wysoką dawkę składników aktywnych, które nie mają niepotrzebnych dodatków, na przykład wypełniaczy, konserwantów, barwników.

Wśród polecanych preparatów znajduje się suplement gotu kola Aliness (Centella Asiatica, Wąkrotka Azjatycka) 400 mg 100 kaps. Zawiera wysokiej jakości ekstrakt z wąkrotki azjatyckiej, który jest standaryzowany na 20% azjatykozydów. Preparat powstał przy współpracy z Michałem Undrą – dietetykiem, który zajmuje się konsultingiem personalnym i dietetycznym. Suplement ALINESS jest przyjazny dla wegan i wegetarian, nie zawiera glutenu, laktozy, soi i GMO.

Źródła:
1. Centella asiatica (L.) Urban, syn. Hydrocotyle asiatica L. – wąkrota azjatycka – znana roślina lecznicza Dalekiego Wschodu, Katarzyna Karłowicz-Bodalska, Stanisław Han, Tomasz Han, Marta Miranowicz, Agnieszka Bodalska, Postępy Fitoterapii 4/2013.
2. Chapter Four - Gotu Kola (Centella asiatica): Nutritional Properties and Plausible Health Benefits, Udumalagala Gamage Chandrika, Peramune A.A.S. Prasad Kumara, Advances in Food and Nutrition Research, Volume 76, 2015, Pages 125-157.
3. Centella asiatica (Gotu kola) as a neuroprotectant and its potential role in healthy ageing, Rasangani Sabaragamuwa, Conrad O. Perera, Bruno Fedrizzi, Trends in Food Science & Technology, Volume 79, September 2018, Pages 88-97.