Jakie właściwości i działanie ma glicyryzyna?

Glicyryzyna jest jednym z głównych składników aktywnych występujących w korzeniu lukrecji. Znana jest ona jako naturalny słodzik, ale również jest używana w medycynie naturalnej. Jakie są najważniejsze właściwości glicyryzyny? Kiedy warto po nią sięgnąć?

Czym jest glicyryzyna?

Glicyryzyna jest pozyskiwana z lukrecji gładkiej (Glycyrrhiza glabra L.). Roślina ta zaliczana jest do kategorii bobowatych. Glicyryzyna w lukrecji ma postać kwasu glicyryzynowego.

Lukrecja gładka spotykana jest głównie na terenie krajów w basenie Morza Śródziemnego, między innymi dziko rośnie we Włoszech, Hiszpanii, Grecji, Syrii czy w Iranie. Również jest gatunkiem uprawnym i w tej formie spotykana jest także w Polsce.

Glicyryzyna – właściwości

Charakterystyczną cechą, jaką ma glicyryzyna, jest jej słodkość. To naturalny słodzik, który jest nawet o 50 razy bardziej słodki w porównaniu do sacharozy – cukru spożywczego. Jednocześnie ma on charakterystyczny dla lukrecji smak. Właśnie dlatego lukrecja używana jest w kulinariach, między innymi jako składnik cukierków i żelków lukrecjowych oraz likieru sambuca popularnego we Włoszech.

Poza zastosowaniem kulinarnym glicyryzyna jest również substancją, która znalazła zastosowanie prozdrowotne. W przypadku substancji jak glicyryzyna działanie prozdrowotne widoczne jest głównie w pracy układu immunologicznego, ale również wspomaga ona układ pokarmowy i oddechowy.

Główne właściwości lecznicze glicyryzyny:

• Antyoksydacyjne,
• Przeciwzapalne,
• Przeciwalergiczne,
• Przeciwdrobnoustrojowe – przeciwwirusowe, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne,
• Spazmolityczne,
• Wykrztuśne,
• Hepatochronne,
• Przeciwnowotworowe,
• Przeciwwrzodowe,
• Gromadzi wodę w organizmie.

Zastosowanie glicyryzyny

Ze względu na swoje działanie glicyryzyna jest obecnie wybierana bardzo często w suplementacji. Kiedy warto się na nią zdecydować?

Glicyryzyna a COVID

W ostatnim czasie bardzo popularne stało się stosowanie glicyryzyny z lukrecji na zakażenia wirusowe wywołane przez koronawirusa powodującego COVID. Przeciwwirusowe działanie tego związku pomaga w hamowaniu namnażania się tego wirusa, a także ogranicza wnikanie go do komórek. W efekcie zmniejsza ryzyko zachorowania oraz powoduje łagodniejszy przebieg choroby.

Glicyryzyna na choroby układu oddechowego

Również glicyryzyna polecana jest na inne dolegliwości dotykające układu oddechowego. Wykazuje ona działanie spazmolityczne, wykrztuśne oraz rozkurczowe na mięśnie gładkie, umożliwiając łatwiejsze pozbywanie się wydzielin zalegających w płucach, oskrzelach. Pomaga przy grypie, przeziębieniu, astmie.

Glicyryzyna a wątroba

Stosowanie glicyryzyny polecane jest w przypadku osób ze schorzeniami wątroby. Działa ona hepatochronnie, czyli zabezpiecza wątrobę przed czynnikami zewnętrznymi oraz pomaga w jej regeneracji. Ze względu na przeciwwirusowe działanie może ona też pomagać w przypadku wirusowego zapalenia wątroby, a także może być używana wspomagająco przy autoimmunologicznych zapaleniach wątroby.

Glicyryzyna na wrzody żołądka

W medycynie naturalnej glicyryzyna wykorzystywana jest również w przypadku wrzodów żołądka. Wykazuje ona aktywność przeciwko bakteriom Helicobacter pylori, które odpowiadają za tworzenie się wrzodów żołądka, a także sprzyjają rakowi żołądka.

Glicyryzyna a menopauza

Pojawiają się również doniesienia na temat korzystnego wpływu lukrecji gładkiej na kobiety w okresie menopauzy. Ma na między innymi obniżać ryzyko powstania raka piersi oraz macicy, a także redukuje niebezpieczeństwo osteoporozy oraz zakrzepicy naczyń krwionośnych.

Jak stosować glicyryzynę?

Zawierające związek jak glicyryzyna tabletki są bardzo wygodne w stosowaniu i można łatwo włączyć je do swojej codziennej diety.

W sprzedaży można znaleźć wiele rodzajów suplementów z tym związkiem aktywnym, na przykład jak Glicyryzyna Medverita, która jest standaryzowana na zawartość tej substancji. Oznacza to, że zawiera jej deklarowane stężenie przez producenta.

Glicyryzyna – dawkowanie

Nie ustalono, jaka jest rekomendowana dawka glicyryzyny w ciągu dnia, dlatego należy zwrócić uwagę na zalecane dawkowanie przez producenta.

Najczęściej poleca się stosowanie 200 mg ekstraktu z korzenia lukrecji na dzień, który w przypadku standaryzacji na 10% glicyryzyny zawiera 20 mg tego związku. Maksymalne dawkowanie to około 200-600 mg glicyryzyny dziennie.

Przeciwwskazania i skutki uboczne glicyryzyny

Zasadniczo glicyryzyna jest związkiem dobrze tolerowanym i nie powoduje ona powstania działań niepożądanych. Przez niektóre osoby powinna być jednak stosowana ostrożnie.

W dużych ilościach nie powinny zażywać jej osoby, które mają nadciśnienie tętnicze krwi oraz niskie poziomy potasu we krwi, a także niewydolność nerek i marskość wątroby. Ze względu na brak badań nie powinna być ona również zażywana przez kobiety w ciąży i karmiące piersią oraz przez dzieci do 4. roku życia.

Zbyt długie spożywanie lukrecji oraz stosowanie jej w wyższych stężeniach może powodować dolegliwości jak:

• Podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
• Zatrzymywanie płynów w organizmie,
• Arytmia serca,
• Obrzęki płuc,
• Zawroty głowy,
• Obniżenie poziomu potasu.

Glicyryzyna – cena

Suplementy diety zawierające ekstrakt z lukrecji gładkiej są najczęściej związane z kosztem od 30 do 50 złotych zależnie od stężenia ekstraktu oraz liczby tabletek w opakowaniu.

Źródła:
1. Aktualny stan wiedzy na temat chemizmu i aktywności biologicznej lukrecji gładkiej Glycyrrhiza glabra L., Kamila Kucharska-Ambrożej, Borgis - Postępy Fitoterapii 2/2017, s. 158-164.
2. Antoniak, Katarzyna, Marlena Dudek-Makuch, and Wiesława Bylka. "Lukrecja–czy tylko słodka? Związki chemiczne, aktywność biologiczna."